Zapraszamy na kolejny wykład online autorstwa zespołu Regionalnego Ośrodka Debaty Międzynarodowej w Toruniu. Tym razem, zastępca koordynatora, dr Krystian Chołaszczyński opowiedziała o największym polskim „pancerniaku”, legendzie z czasów II wojny światowej, gen. Stanisławie Maczku.

gen. STanisław Maczek

Ten wybitny polski generał 1944 r., w bitwie pod Falaise pokonał niemieckie dywizje. Jego I Dywizja Pancerna w ten właśnie sposób niejako zemściła się za 1939 r., kiedy to wojska III Rzeszy wykorzystywały przewagę, jaką dawała broń pancerna.

Przełomem w rozwoju gen. S. Maczka był awans z 1938 r. Wtedy to został dowódcą eksperymentalnej jednostki, znanej jako 10. Brygada Kawalerii Zmechanizowanej. Był wtedy pułkownikiem i dostał zadanie zmieniania oblicza Wojska Polskiego.

Brygada Kawalerii Zmechanizowanej miała być wzorem dla innych jednostek, jak w nowoczesnej wojnie wykorzystać technologię. Brygada składała się z 24. Pułku Ułanów oraz 10. Pułku Strzelców Konnych, a także wielu pomniejszych jednostek, takich jak batalion czołgów, saperów, dywizjon artylerii motorowej, jednostka przeciwlotnicza, itd. Było to całkowite novum w polskiej armii.

Sławę S. Maczkowi przyniosły dopiero działania po lądowaniu Aliantów w Normandii. D-Day miał miejsce 6 czerwca 1944 r. Jednostka jego liczyła wtedy 16 tysięcy żołnierzy, 381 czołgów i wiele innych pojazdów oraz armat.

Nasza jednostka podlegała 21. Grupie Armii, którą dowodził Kanadyjczyk, gen. Bernard Montgomery. Grupa ta otrzymała niezwykle ważne zadanie: chodziło o wyprowadzenie natarcia z Caen na Falaise. Operację miano rozpocząć w nocy z 7 na 8 sierpnia 1944 r. Polska i Kanadyjska dywizja pancerna miały ramię w ramię atakować z Caen. Niemcy skupili się na obronie Falaise, które było okrążane. Jedyną drogą odwrotu była linia łącząca miasto z Argentan. Zajęcie tego pasa powierzono właśnie Polakom. Alianci cenili S. Maczka za jego zmysł przestrzenny Polski generał mógł raz spojrzeć na mapę, lub na obszar działań i wiedzieć, gdzie najlepiej operować. Okrążono pod Falaise 70 tysięcy wojsk niemieckich.

To był sukces, o którym nie zapominamy.